Vì sao bạn nên đọc qua cuốn sách này
Lướt qua tên cuốn sách này, có thể bạn đã tự hỏi rằng” vi khuẩn đường ruột thì có liên quan gì đến sức khoẻ não bộ?” Nghe có vẻ bất hợp lý, nhưng nhiều nghiên cứu đã chứng minh được rằng vi khuẩn trong đường ruột có tác động đến toàn bộ cơ thể và sức khoẻ con người. Trong thời đại hiện nay, bệnh rối loạn thần kinh, trẻ em bị chuẩn đoán mắc chứng tự kỉ đang ngày càng có nhiều hướng gia tăng. Không những vậy, nguy hiểm hơn cả, rất nhiều người trẻ đang bị Alzheimer. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao mọi thứ lại trở nên tồi tệ đến vậy, và làm thế nào để cải thiện tình trạng này? Đừng lo lắng quá, cách khắc phục tình trạng này vô cùng đơn giản, chỉ bằng những thay đổi nhỏ trong thực đơn ăn uống hằng ngày.
Tên sách: Xây dựng bộ não – Tác giả: Perlmutter
Sự quan trọng của vi khuẩn đường ruột trong việc chữa bệnh và bảo vệ não bộ
Tác giả Perlmutter là một bác sĩ, tác giả và là nhà nghiên cứu nổi tiếng người Mỹ. Ông là tác giả của những quyển sách nổi tiếng về sức khoẻ được biết đến nhờ việc áp dụng các phương pháp mới vào việc điều trị các rối loạn não bộ. Trong cuốn sách này ông sẽ giải thích cho bạn về ảnh hưởng của hệ vi sinh vật đối với sức khoẻ, bao gồm cả hệ thần kinh. Bằng những giải thích logic, hợp lý và dễ hiểu, cuốn sách của ông đang mở ra cơ hội giúp người bệnh được tiếp cận những phương pháp chữa trị bệnh mới nhất, khoa học nhất.
1/8. Vi khuẩn đường ruột có thể ảnh hưởng đến vòng eo của bạn
Ruột người bị xâm chiếm bởi hàng tấn vi khuẩn. Nghe có vẻ kì lạ, nhưng chúng có vai trò rất lớn đối với sức khoẻ của bạn. Vi khuẩn tồn tại trong đường ruột của bạn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cân nặng của bạn. Có những loại vi khuẩn khiến bạn gầy và những loại vi khuẩn khiến bạn béo phì. Hai nhóm vi khuẩn gồm Firmicutes và Bacteroifetes chiếm khoảng 90% microbiome trong đường ruột. Microbiome là hệ gene của cộng đồng các vi sinh vật cư ngụ trong cơ thể. Các nhà khoa học đã chỉ ra rằng, nếu bạn có nhiều lượng Bacteroidetes trong ruột, thì bạn có khả năng mắc bệnh béo phì nhiều hơn người khác, vì vi khuẩn này không giúp bạn tiêu thụ calo mà giúp bạn phân huỷ rau xanh và tinh bột. Nếu bạn muốn giảm nguy có béo phì, thì việc tăng vi khuẩn Firmicute là một điều cần thiết. Firmicute là một loại vi khuẩn có khả năng sản sinh năng lượng từ thực phẩm mà bạn ăn. Nhờ vậy, chúng giúp bạn tiêu thụ nhiều calo hơn.
Các nhà nghiên cứu của Havard đã tìm ra mối liên hệ giữa người béo phì và microbiome. Họ đã nghiên cứu ở nhóm người Châu Âu và Châu Phi. Kết quả cho thấy nhóm người của Châu Phi hầu như không bị béo phì bởi trong đường ruột của họ có nhiều vi khuẩn hơn.
Không chỉ tác động đến cân nặng, mà vi khuẩn đường ruột còn hỗ trợ giải độc gan. Việc sử dụng quá nhiều loại thực phẩm chứa độc tố khiến gan không thể loại bỏ một lần. Chính vì vậy, ruột được gọi là lá gan thứ hai. Khi độc tố đến ruột, vi khuẩn sẽ giống như tấm lá chắn đầu tiên để trung hoà. Từ đó, áp lực lên gan sẽ giảm. Điều này giúp gan khoẻ mạnh hơn.
2/8. Phản ứng viêm của cơ thể có bảo vệ bạn nhưng cũng có thể gây ra các vấn đề về sức khoẻ
Khi côn trùng cắn bạn, thường vùng da xung quanh vết cắn sẽ có màu đỏ và có thể bị ngứa. Vùng da màu đỏ và bị sưng tấy này được gọi là viêm. Khi bị viêm, cơ thể sẽ thiết lập quá trình kháng viêm để bảo vệ bạn và giữ cho bạn khoẻ mạnh.
Tuy nhiên, đôi khi phản ứng viêm có thể vượt khỏi tầm kiểm soát và thực sự có hại. Mọi người thường nghĩ rằng, viêm là một vùng da bị kích ứng hoặc sưng tấy. Tuy nhiên, viêm không chỉ dừng lại ở đó mà thường là nhiều hơn thế nữa. Viêm là phản ứng tự vệ của cơ thể để bảo vệ hệ miễn dịch, tránh nhiễm trùng hoặc chấn thương.
Nhưng khi phản ứng viêm tiếp diễn trong khoảng thời gian dài mà không rõ nguyên nhân, nó có thể dẫn đến bệnh nghiêm trọng như tiểu đường, hen suyễn, ung thư, viêm khớp. Vậy thì nguyên nhân nào dẫn đến viêm đến mức mất kiểm soát?
Một số gen góp phần dẫn đến tình trạng viêm quá mức của cơ thể. Tuy nhiên nếu bạn ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh, những gen xấu này sẽ không thể hoạt động, mà thường nhường vị trí cho những gen tốt hơn.
Nếu trong máu ban có quá nhiều đường tình trạng viêm cũng có thể tăng vì đường có thể tạo ra các độc tố co tế bào nếu không được xử lý. Tình trạng này có thể dẫn đến việc đường liên kết với protein hoặc chất béo gây ra viêm.
Không những vậy, hệ vi khuẩn đường ruột của bạn cũng có thể gây ra tình trạng viêm, dẫn đến các vấn đề về sức khoẻ tâm thần. Nếu bạn chưa biết điều này, hãy theo dõi nội dung tiếp sau đây.
3/8. Nếu ruột và các vi khuẩn không hoạt động tốt, bộ não của bạn có thể gặp rắc rối.
Bộ não và ruột có sự liên kết với nhau. Nếu hệ vi khuẩn đường ruột của bạn không hoạt động tốt, não của bạn cũng có thể gặp nguy hiểm.
Ruột có chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Bên trong ruột có một lớp tế bào vừa có chức năng hấp thụ dinh dưỡng vừa có chức năng bảo vệ bạn khỏi những vi khuẩn có hại. Nếu lớp tế bào này bị tổn thương, hệ thống phòng thủ của ruột sẽ bị suy yếu và các vi khuẩn có hại có thể tàn phá cơ thể bạn.
Nghiên cứu chỉ ra rằng khi ruột bị viêm có thể dẫn đến việc não bị ảnh hưởng. Trước đây các nhà vi khuẩn học cho rằng, não luôn được bảo vệ bởi nhiều hàng rào khác nhau. Nhưng thực sự nào có thể bị vi khuẩn tấn công. Khi ấy cơ thể bạn sẽ gặp rất nhiều vấn đề về trước khi bạn phát hiện có điều gì đó không ổn.
Lý do là não không có những bộ phận cảnh báo cảm giác đau. Nếu như viêm da có thể nhìn thấy bằng mắt thường thì viêm não rất khó có thể nhận biết. Vì không thể phát hiện sớm nên viêm não có thể dẫn đến các bệnh thần kinh nghiêm trọng như Parkinson và trầm cảm. Nếu bạn chưa biết thì bệnh Parkinson là một rối loạn thoái hóa của hệ thần kinh trung ương gây ảnh hưởng đến tình trạng cử động, thăng bằng và kiểm soát cơ của bệnh nhân.
Ngay cả chứng tự kỷ cũng có thể xuất phát từ sự rối loạn trong ruột của bạn chúng ta sẽ thấy vấn đề này trong phần tiếp theo.
4/8. Vi khuẩn đường ruột được cho là có ảnh hưởng đến sự phát triển của hội chứng tự kỉ.
Những người mắc hội chứng tự kỉ sẽ gặp nhiều khó khắn trong việc tương tác và giao tiếp xã hội. Tuy nhiên, đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm ra nguyên nhân và phương phát chữa trị hiệu quả.
Những bệnh nhân tự kỉ thường tránh giao tiếp bằng mắt, thích ở một mình, không thể hiện nhu cầu của bản thân và lặp đi lặp lại một số hành vi. Chính từ đây, xuất hiện giả thuyết về việc các vấn đề trong hệ đường ruột có thể gia tăng sự phát triển của chứng tự kỉ.
Khi kiểm tra vi khuẩn của hệ đường ruột, chúng ta có thể hiểu hơn về hội chứng này. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, các vấn đề về ruột có thể ảnh hưởng đến não gây ra một số bệnh nhất định, trong đó có bệnh viêm não. Nếu bệnh nhân từng bị viêm não, căn bệnh này thường sẽ làm gián đoạn sự phát triển của não, khiến họ rất có thể sẽ mắc hội chứng tự kỉ.
Từng có một bệnh nhân bị chẩn đoán mắc hội chứng tự kỉ do tiêm nhiều đợt kháng sinh từ khi còn bé. Chính điều này có thể làm tổn hại đến hệ đường ruột tự nhiên của người đó. Khi anh 10 tuổi, các bác sĩ đã phân tích mẫu phân và phát hiện ra rằng trong đường ruột không có các vi khuẩn có lợi. Để chữa trị căn bệnh này, các bác sĩ đã cho bệnh nhân uống men vi sinh và bổ sung vitamin. Điều này giúp hệ vi khuẩn đường ruột khoẻ mạnh hơn. Phương pháp này đã được áp dụng thành công với một số người. Một phương pháp khác được gọi là cấy ghép vi khuẩn trong phân cũng cho thấy kết quả khả quan. Trong khi điều trị, bác sĩ đã chiết tách vi khuẩn từ ruột khoẻ mạnh và sau đó đã cấy ghép vào ruột bệnh nhân. Việc này chứng minh đã giúp cải thiện sức khoẻ đường ruột.
5/8. Làm cách nào để chăm sóc tốt nhất cho hệ vi khuẩn đường ruột?
Việc hấp thụ quá nhiều đường trong khẩu phần ăn có thể dẫn đến một số bệnh lý. Thật khó có thể nói không với hương vị thơm ngon của đường, đặc biệt là đường fructozơ là một loại đường có độ ngọt còn cao hơn cả đường mía. Trên thực tế đường hoàn toàn có thể tàn phá cơ thể chúng ta nếu xuất hiện quá nhiều trong thực phẩm và đồ uống chế biến sẵn.
Đường được tìm thấy nhiều nhất trong các thực phẩm chế biến sẵn và có chất tạo độ ngọt như Soda và bánh kẹo. Đây là những loại thực phẩm được nhiều người tiêu thụ hàng ngày. Tuy đường fructozơ không gây tăng lượng đường trong máu ngay lập tức, nhưng nếu tiêu thụ quá nhiều cũng có thể dẫn đến bệnh tiểu đường và cao huyết áp.
Vì gan chịu trách nhiệm chuyển hóa đường thành chất béo nên một chế độ ăn nhiều đường cũng có thể gây tăng men gan và ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.
Ngoài đường, thì Gluten là một loại protein trong các loại ngũ cốc, cũng thể gây hại cho sức khoẻ của bạn. Gluten xuất hiện ở khắp mọi nơi, trong pizza, mì ống, kem hay thậm chí là mỹ phẩm của bạn.
Có một số người khá nhạy cảm hoặc không hấp thụ gluten. Chính vì điều này sẽ gây ra những phản ứng viêm của cơ thể. Nếu bạn là người nhạy cảm với gluten thì bạn nên tránh sử dụng chất này trong thực đơn hàng ngày.
6/8. Con người đang tiếp xúc với quá nhiều chất độc hại và sử dụng kháng sinh một cách mất kiểm soát.
Năm 1928, nhà sinh vật học người Scotland Alexander Fleming đã phát hiện ra Penicillin. Đây là một bước đột phá trong y học, mở ra kỷ nguyên mới cho kháng sinh. Thực tế, kháng sinh đã cứu sống rất nhiều người. Tuy vậy, ngày nay, chúng ta sử dụng quá nhiều kháng sinh.
Điều này ảnh hưởng đến hệ vi khuẩn đường ruột và sức khỏe của chính chúng ta. Năm 2010, các bác sĩ tại Hoa Kỳ đã kê khoản 250 triệu đơn thuốc kháng sinh trong khi dân số Hoa Kỳ lúc đó là hơn 300 triệu người. Thậm chí, kháng sinh còn được kê cả với những loại bệnh thông thường như cảm cúm.
Một ví dụ khác, cho việc sử dụng kháng sinh không cần thiết là trong nông nghiệp. Nhiều nông dân thường tiêm kháng sinh vào động vật để phòng bệnh cho chúng và thúc đẩy chúng phát triển nhanh hơn. Tuy vậy, việc sử dụng quá nhiều kháng sinh lại gây ra rủi ro vì vi khuẩn có thể thích nghi dần với kháng sinh và trở nên kháng thuốc.
Không những vậy, thuốc kháng sinh còn có thể tiêu diệt vi khuẩn khỏe mạnh và phá vỡ hệ vi khuẩn đường ruột của bạn.
Bên cạnh kháng sinh có rất nhiều chất độc hại trong môi trường có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của chúng ta. Chỉ có 200 hóa chất được kiểm tra kỹ lưỡng trong số 100.000 hóa chất được sử dụng tại Hoa Kỳ.
Ví dụ, chất BPA đã được sử dụng dụng trong việc tạo ra một số loại nhựa, được phát minh vào trước những năm 90 lại được sử dụng trong y học với mục đích làm giảm các vấn đề về kinh nguyệt thậm chí là làm thuốc tăng trọng cho gia súc. Tuy nhiên, sau đó nó được các nhà khoa học phát hiện là có thể gây ung thư. Từ đó, việc sử dụng chất BPA bị cấm. Chưa dừng lại đó, các nhà khoa học còn phát hiện ra việc phơi nhiễm BPA có thể làm thay đổi hệ vi khuẩn đường ruột, thậm chí làm mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể.
7/8. Thực phẩm lên men và việc nhịn ăn vào mỗi thời điểm trong năm sẽ có lợi cho cơ thể bạn.
Rượu, sữa chua, dưa cải bắp muối và trà đen có điểm gì chung? Chúng đều là những loại thực phẩm lên men. Con người đã nhận ra lợi ích từ thực phẩm lên men từ rất lâu về trước. Gần như mọi nền văn hóa đều có những loại thực phẩm hoặc đồ uống lên men truyền thống.
Lên men là quá trình hữu cơ chuyển đổi cacbohydrate thành rượu hoặc axit hữu cơ. Để quá trình lên men được diễn ra thì cần có tác động của men, vi khuẩn hoặc thậm chí là cả hai.
Trong quá trình lên men vi khuẩn sẽ sản xuất ra vitamin B12 có lợi cho sức khỏe. Bên cạnh đó, quá trình lên men cũng sản sinh ra một số lợi khuẩn giúp bảo vệ thực phẩm khỏi bị hỏng do vi khuẩn có hại. Sữa chua không đường là một sản phẩm của quá trình lên men giúp cung cấp vitamin giảm viêm và giảm các vi khuẩn có hại trong cơ thể của bạn.
Để tăng cường sức khỏe bạn cũng có thể nhịn ăn. Trong hơn 3.000 năm, lợi ích của việc nhịn đã được các nhà khoa học công nhận. Việc nhịn ăn có thể được thực hiện bằng một số cách. Bạn có thể không ăn gì trong khoảng từ 24 đến 72 tiếng hoặc hoăc hạn chế tiêu thụ calo. Nhịn ăn có một số lợi ích là làm chậm quá trình lão hóa và đốt cháy chất béo để giảm cân.
Việc ăn chay có ảnh hưởng tích cực đến các vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Một nghiên cứu cho thấy việc giảm lượng Calo giúp các vi khuẩn có lợi phát triển. Từ đó, kéo dài tuổi thọ và ngược lại tuổi thọ sẽ rút ngắn nếu lượng vi khuẩn giảm.
8/8. Bột nghệ và dầu dừa là hai chất tự nhiên tạo nên điều kỳ diệu cho sức khoẻ của bạn.
Nếu bạn thích cà ri, đây là một tín hiệu tốt vì trong cà ri có nghệ. Nghệ là một loại gia vị phổ biến ở Trung Quốc và Ấn Độ. Loại gia vị này đặc biệt tốt cho cơ thể bạn. Nghệ chứa các chất chống viêm và chất chống Oxy hóa. Ngoài ra, nghệ cũng có thể làm gia tăng số lượng tế bào trong não của bạn.
Mặc dù người đã được sử dụng ở Trung Quốc và Ấn Độ trong hàng ngàn năm, nhưng gần đây nghệ mới được giới Tây y phát hiện và nghiên cứu. Quan trọng hơn cả, nghệ có chứa một chất giúp ổn định lượng đường trong máu. Vì vậy, nếu bạn không có hứng thú với cà ri bạn vẫn có thể bổ sung bột nghệ vào thực đơn hàng ngày để giúp cơ thể hấp thụ các chất có lợi.
Bên cạnh nghệ, dầu dừa cũng rất tốt cho cơ thể con người. Trong dầu dừa có các chất chống viêm. Dầu dừa, thậm chí được cho là có thể giúp cải thiện các bệnh liên quan đến thần kinh như bệnh Alzheimer.
Nếu bạn muốn thêm dầu dừa vào bữa ăn hàng ngày bạn có thể sử dụng loại dầu này thay thế cho những loại dầu ăn khác. Nếu không bạn có thể trực tiếp dùng dầu dừa từ 1 đến 2 muỗng cà phê dầu nguyên chất hằng ngày.
Trên thị trường hiện nay có rất nhiều thực phẩm bổ sung. Nhưng nếu bạn muốn có một thực phẩm tự nhiên lành tính với cơ thể, bạn nên chọn nghệ và dầu dừa.
Lời kết
Hãy thiết lập lại hệ thống vi khuẩn tốt cho đường ruột ngay từ ngày hôm nay.
Từ trước tới nay, chúng ta luôn đánh giá thấp tác dụng của vi khuẩn đường ruột nhưng đó quả thật là một điều sai lầm. Không chỉ có ích trong việc điều trị chứng tự kỷ cho trẻ em mà vi khuẩn đường ruột còn góp phần vào công cuộc chữa và phòng tránh các bệnh từ trầm cảm, hen suyễn, kháng kháng sinh, bệnh tiểu đường cho đến hội chứng suy giảm trí nhớ nhớ. Bác sĩ Perlmutter đã giúp mọi người hiểu lý do vì sao chúng ta cần phải chăm sóc và cung cấp một kế hoạch đơn giản triệt để nhằn thiết lập và khởi động lại cũng như làm mới những vi khuẩn đường ruột.
Cuốn sách này không chỉ giúp bạn bảo vệ sức khỏe não bộ mà giúp bạn bảo vệ sức khỏe tổng thể.